Colliers: ESG się standaryzuje

Po blisko dekadzie stabilnego wzrostu znaczenia kwestii zrównoważonego rozwoju na rynku nieruchomości, rok 2021 był przełomowy i rozpoczął silny trend rynkowy, który będzie pełnił istotną rolę w najbliższych latach. Z obserwacji Colliers wynika, że ESG, czyli kwestie związane z ochroną środowiska naturalnego, odpowiedzialnością społeczną i ładem korporacyjnym, stają się kluczowym elementem budowania strategii biznesowych firm.

Wiąże się to jednak z wieloma wyzwaniami. W odpowiedzi na liczne głosy organizacji o potrzebie określenia ram sprawozdawczości i jasnych wytycznych raportowania ESG, Unia Europejska pracuje nad nowymi regulacjami w tym zakresie.

Szereg wyzwań

Część organizacji, próbując wdrożyć ESG do swoich strategii, może napotkać pewne trudności. Identyfikacja kluczowych aspektów oddziaływania na otoczenie, określanie celów zgodnych z wytycznymi, ograniczenie w dostępności danych ESG czy brak odpowiednich struktur i kompetencji wewnątrz firmy to tylko niektóre z nich. Równie istotny i trudny jest wybór mierzalnych wskaźników do raportowania. Według nowego raportu Global Reporting Initiative (GRI) bazującego na ankiecie 200 firm – mimo, że 83% z nich opracowało cele zrównoważonego rozwoju, to raptem 40% udało się wskazać ich jasne, mierzalne parametry.

– Szybkość zmian i dynamika rozwoju obszarów ESG może powodować pewne zagubienie. Liczba regulacji, systemów raportowania, narzędzi, produktów i wytycznych sprawia kłopot firmom, które do tej pory nie zgłębiały tematu zrównoważonego zarządzania i dopiero teraz opracowują strategie ESG. Według ostatniego raportu Colliers „ESG: A Tipping Point”, inwestorzy wskazują na pilną potrzebę określenia przez ustawodawców pragmatycznych, możliwych do realizacji celów, które będą wspierać tworzenie spójnych standardów technicznych oraz wskaźników umożliwiających realokację kapitału i kompetencji, a także implementację wytycznych ESG w proces podejmowania decyzji – mówi Andrzej Gutowski, Dyrektor ds. ESG w Colliers.

Inwestorzy napędzają trend

Według zeszłorocznego badania Globalscan, 82% inwestorów indywidualnych na świecie wyraża zainteresowanie inwestowaniem w firmy, które są odpowiedzialne społecznie i środowiskowo, a 72% będzie unikać inwestowania w branże przyczyniające się do negatywnych zmian klimatycznych. 70%  zgadza się również, że im bardziej społecznie i środowiskowo odpowiedzialne są inwestycje, tym wyższe są zwroty finansowe dla inwestorów.

Obszary i strategie ESG już wprowadzane przez różne organizacje wywierają wpływ na resztę rynku. Założone cele prospołeczne i prośrodowiskowe czy związane z ładem korporacyjnym obejmują całą organizację, w tym również interesariuszy takich, jak partnerzy bisnesowi czy dostawcy. Już teraz można zauważyć zwiększone zainteresowanie inwestorów nieruchomościami o zmniejszonym wpływie na środowisko, komfortowych, bezpiecznych i zdrowych dla użytkowników.

Nowe rozporządzenia

Trend w biznesie jest nierozerwalnie połączony z wytycznymi regulatorów. 2021 r. upłynął pod znakiem olbrzymiego przyspieszenia procedowania nad kwestiami związanymi ze zrównoważonym rozwojem i tematyką ESG. W połowie ubiegłego roku przyjęto Prawo Klimatyczne Unii Europejskiej oraz założenia pakietu Fit for 55 – zestaw kilkunastu propozycji legislacyjnych, mających na celu osiągnięcie redukcji emisji gazów cieplarnianych o 55% względem roku 1990. Plan ma być zrealizowany do roku 2030. Ambicja UE, aby do 2050 r. zostać pierwszym na świecie kontynentem neutralnym klimatycznie, stymuluje zainteresowanie tematami ESG – celowe fundusze i zielone modele finansowania tylko przyspieszają proces transformacji.

Bezpośredni wpływ na rynki inwestycyjne na całym świecie miało uchwalone również w 2021 r. unijne rozporządzenie w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (SFDR). W życie wchodzi także nowe rozporządzenie Unii Europejskiej w sprawie sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw z czerwca 2021 r. – CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), które ma zastąpić obecną dyrektywę w sprawie sprawozdawczości niefinansowej (NFRD), wprowadzając szereg wytycznych i wymogów ujawniania kluczowych danych ESG – m.in. środowiskowych, społecznych i pracowniczych, poszanowania praw człowieka, przeciwdziałania korupcji czy łapownictwu. Kwestie ESG, w myśl nowego rozporządzenia, będą musiały być raportowane w sposób metodyczny i spójny, a same raporty będą poddawane zewnętrznemu audytowi. Obowiązek raportowania w ramach CSRD obejmie w pierwszej kolejności – od 2024 r.  – firmy obecnie raportujące w ramach NFRD (duże firmy notowane na giełdzie), ale już w 2026 r. dołączą do nich spółki niepubliczne, które zatrudniają powyżej 250 pracowników (będą musiały złożyć raporty za 2025 r.). Oznacza to, że ok. 3,6 tys. spółek w Polsce będzie zobowiązanych do raportowania ESG. Obecnie w myśl poprzednich regulacji taki wymóg dotykał jedynie ok. 150 firm. Nowe przepisy obejmą również ok. 50 tys. firm w Unii Europejskiej – to jedna z największych zmian dotyczących rynków finansowych w historii tej organizacji.

Równolegle do CSRD wprowadzana jest taksonomia, czyli szereg wskaźników pozwalających ocenić, w jakim stopniu działania organizacji można uznać za proekologiczne. Oprócz kwestii ekologicznych, wprowadza ona konieczność wykazania spełnienia wytycznych OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) dotyczących praw człowieka, zasad i praw pracy. Firmom spełniającym wymogi taksonomii umożliwi dostęp do szeregu instrumentów finansowych i funduszy.

– Do słownika ESG weszło już pojęcie „alphabet soup”, ironicznie podsumowujące liczbę skrótów, organizacji i regulacji istotnych z punktu widzenia raportowania pozafinansowego. Kolejne lata z pewnością przybliżą uczestnikom rynku znaczenie skrótów SBTi, TCFD, PRI, GRI, CSRD, NFRD, SFDR, SDG, jednak warto pamiętać, że nie powinny one przesłaniać nadrzędnego celu wprowadzania strategii ESG, a więc oceny i stawiania sobie ambitnych celów, by w miarę możliwości jak najbardziej wyhamować kryzys klimatyczny i budować kapitał społeczny. Nadchodzące lata rysują się jako etap transformacji wielu organizacji, struktur i produktów w myśl powyższych regulacji, a także wprowadzania większej transparentności i ujednolicenia standardów raportowania ESG oraz dużej konkurencyjności pomiędzy uczestnikami rynku w ramach ich strategii – mówi Andrzej Gutowski.