Mikrodonacje to niewielkie kwoty pieniędzy, które darczyńcy przekazują na cele charytatywne i społeczne. W ostatnich latach taka forma wsparcia stała się bardzo popularna na świecie, głównie dzięki idei niewielkiego zaangażowania finansowego. W Polsce rozwiązanie jest popularyzowane przez spółkę BetterPOS – twórcę aplikacji Donateo. Od 2022 roku wrocławski fintech zebrał 5 mln złotych na rzecz organizacji dobroczynnych.

Mikrodonacja to forma wsparcia na rzecz fundacji lub stowarzyszenia w postaci niewielkiej sumy pieniędzy. Najczęściej jest to równowartość kilku złotych doliczonych do rachunku w sklepie stacjonarnym lub online. Darowizny są tak małe, że wielu darczyńców przekazuje je niemal automatycznie. W części Europy i Ameryki Północnej mikrofilantropia jest znana i praktykowana od wielu lat. W Polsce ten trend dopiero się rozwija.

W dobie rozwijającej się technologii i zmian demograficznych, filantropia także ewoluuje. Według Blackbaud Institute1, amerykańskiej firmy świadczącej usługi technologiczne dla organizacji non-profit, od początku pandemii darowizny online wzrosły o 42 proc. Szacuje się, że prawie 30 proc. wszystkich wpłat internetowych wykonano za pomocą urządzenia mobilnego. Często datki były przesyłane za pośrednictwem aplikacji, które np. zaokrąglają ostateczną kwotę rachunku i nadwyżkę przekazują wskazanej fundacji.

R E K L A M A

Według danych AFP2, organizatora największej konferencji na temat filantropii z Nowego Orleanu, do tej pory około 88 proc. dochodów z darowizn pochodziło od 12 proc. darczyńców. Pokazuje to, że wpłaty były wysokie, ale rzadkie. Niemniej, doświadczamy właśnie zmiany pokoleniowej, która wpływa również na ten element aktywności społecznej. Millenialsi wolą korzystać z nowoczesnych technologii, chcą zrozumieć wpływ, jaki wywierają, a przede wszystkim nie są na tym samym poziomie finansowym , co poprzednie pokolenia3. W efekcie, młodzi ludzie każdego roku przekazują organizacjom non-profit znacznie mniej, niż starsze osoby. Nieco inaczej funkcjonuje pokolenie Z. To nadchodząca generacja darczyńców i chociaż są na dobrej drodze, by stać się jak dotąd najbardziej świadomym społecznie pokoleniem, obecnie nie są w stanie przekazywać dużych kwot. Szacunkowo, 32 proc. pokolenia Z wpłaca na fundacje własne pieniądze, a 26 proc. regularnie angażuje się w wolontariat4.

Dobrym rozwiązaniem niewątpliwie są mikrodonacje. Darowizny są niewielkie, więc darczyńcy mogą częściej uwzględniać mikrodatki w codziennym życiu. Tak więc, zamiast przekazywać wysoką sumę raz lub dwa razy w roku, mogą zacząć traktować swoje codzienne zakupy jako ciągłe zobowiązanie do prospołecznych zachowań. Ten model sprawia, że wspieranie zbiórek jest bardziej zintegrowaną częścią codziennego życia.

– Mikrodonacja jest coraz bardziej popularnym sposobem wsparcia organizacji charytatywnych na świecie. Niewielkie wpłaty można realizować w szybki i łatwy sposób, np. przy okazji płatności bezgotówkowej za zakupy w dyskoncie lub na platformie e-commerce. Szybko i bezpośrednio na konto bankowe organizacji. Dzięki temu, darczyńcy mogą bezpiecznie zaangażować się w akcję pomocową, nie obciążając przy tym swojego budżetu – mówi Krzysztof Adamski, CEO BetterPOS i pomysłodawca Donateo.

Według raportu WWF i UNICEF5, w dobie pandemii aż 76 proc. Polaków włączyło się w działania pomocowe. Jednak mimo tego zaangażowania, fundacje i stowarzyszenia nadal zmagają się z trudnościami w zdobywaniu funduszy. Odczuwa to ponad dwie trzecie organizacji. Z kolei aż 46 proc. przyznaje, że ma problemy z utrzymaniem płynności finansowej6. Właśnie dlatego, Donateo za główny cel swojego działania obrało budowanie nowej kultury dobroczynności i zwiększanie świadomości społeczeństwa.

Znajomość samej formy mikrodonacji w Polsce jest niezwykle niska. Z analizy7 zleconej przez Donateo wynika, że aż 90 proc. klientów, którzy przynajmniej raz w tygodniu robią zakupy, nie słyszało o idei mikrodatków. Część ankietowanych wskazała również, że najchętniej korzystałaby z takiej możliwości w formie zaokrąglenia rachunku za zakupy. Respondenci przyznali, że dobroczynność w formie donacji bezgotówkowych jest ciekawym rozwiązaniem, z którego korzystaliby mając pewność, że jest ono wiarygodne.

Niska świadomość o takiej formie dobroczynności może wynikać także z braku ogólnodostępnych raportów i danych w języku polskim na ten temat. Polskojęzyczne wyszukiwarki artykułów naukowych, generują jeden wynik na hasło “mikrodonacje”. Jest to tekst z 2014 roku, który jedynie wspomina małe datki jako formę zaangażowania.

Mikrodonacje zostały wdrożone w ramach projektu Donateo już w 2022 roku do pierwszych sklepów retail w Polsce, a następnie na platformy e-commerce poprzez formatki płatnicze Przelewy24. Rozwiązanie to przyniosło do tej pory efekty w postaci ponad 5 mln zł donacji na rzecz organizacji dobroczynnych. Razem z kolejnymi wdrożeniami, wzrasta świadomość społeczeństwa w temacie mikrofilantropii, rośnie radość z pomagania, a co za tym idzie – darczyńców jest coraz więcej.

– Płatności bezgotówkowe w Polsce są coraz popularniejsze i nie sądzę, aby był to trend krótkoterminowy. Młodzi ludzie rzadko mają przy sobie gotówkę, nawet tradycyjne karty powoli stają się dla nich przeżytkiem. Wierzę, że przez Donateo torujemy nowy szlak dobroczynności. Tworząc pierwszy w Polsce system mikrodonacji bezgotówkowych kierowaliśmy się nie tylko chęcią wsparcia organizacji charytatywnych, ale również zagwarantowaniem darczyńcom pewności, że ich wpłaty bezpiecznie trafiają na konta fundacji. Zadbaliśmy o jak najwyższą transparentność. Chociaż z naszym rozwiązaniem zetknęły się już miliony osób, to zdecydowana większość Polaków wciąż nie zna idei mikrodonacji. Jako Donateo czujemy się w obowiązku budowania tej świadomości – dodaje Krzysztof Adamski.

Rozwiązanie ma duży potencjał rozwojowy. Na polskim rynku są już narzędzia do obsługi mikrodatków, takie jak rozwiązania omnichannel Donateo, których działanie – bez względu na typ – jest transparentne i bezpieczne. Funkcjonują one na terminalach i PIN Padach. Datek dodawany jest do rachunku i waha się w przedziale od 1 do 5 zł, a każda przekazana kwota trafi bezpośrednio na konto fundacji. Usługa wykorzystuje istniejącą już infrastrukturę płatniczą dostępną w sieciach handlowych, dzięki czemu jest bardzo prosta do wdrożenia. W przypadku płatności przez Przelewy24, kupujący przed dokonaniem opłaty za zakup pytany jest o chęć przekazania drobnej kwoty na wsparcie wskazanej fundacji. Po zaakceptowaniu, suma zostaje doliczona do rachunku. Dalej, proces akceptacji płatności przebiega bez zmian. Beneficjentami są zweryfikowane podmioty, których działalność skupia się na wsparciu konkretnych obszarów, np. Omenaa Foundation, Fundacja Anny Dymnej „Mimo Wszystko” lub Fundacja „Serca dla Maluszka”.

Obecnie z Donateo można spotkać się w ponad 36 tys. platform e-commerce oraz w sklepach sieci Auchan i Carrefour. Wdrożenia rozwiązań Donateo są możliwe dzięki partnerom technologicznym i marytorycznym: Exorigo-Upos, Przelewy24 oraz Fundacja Polska Bezgotówkowa. Duże zainteresowanie społeczności i transparentność rozwiązania daje nadzieję na polepszenie kondycji finansowej fundacji pomocowych, a w konsekwencji zwiększenie efektywności ich działania. Dane pokazują, że Polacy chcą pomagać, jeśli dostaną ku temu sposobność. Mikrodonacja ma zatem szansę rozwinąć szerzej kulturę dobroczynności i stać się podstawowym narzędziem wsparcia charytatywnego.