[WYWIAD] Magdalena Błądek i Justyna Kur, Apsys: ESG to fundament projektowania inwestycji

W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i społecznej, zarządzanie centrami handlowymi i realizowanie inwestycji wymaga nowego podejścia – w rozmowie z SCF News | Retailnet.pl mówią Magdalena Błądek, ESG Officer i Justyna Kur, wiceprezeska i dyrektorka działu zarządzania nieruchomościami Apsys Polska.

Jak Apsys podchodzi do obowiązku raportowania ESG?

Magdalena Błądek, ESG Officer w Apsys Polska: Niewątpliwie regulacje unijne są największym katalizatorem zmian w europejskiej gospodarce, jednak nasza motywacja do działania zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju pochodzi z wewnątrz – wynika z filozofii Apsys, którą realizujemy od 27 lat. Jako organizacja cały czas uczymy się, jak działać dla dobra miast i ich mieszkańców, odpowiadać na zmieniające się potrzeby społeczne i oczekiwania konsumentów, spełniać rygorystyczne normy zrównoważonego budownictwa i pobudzać rozwój gospodarki. Efekty naszej pracy podsumowujemy w corocznym, ogólnodostępnym raporcie. Traktujemy tę publikację przede wszystkim jako nasze wewnętrzne zobowiązanie. Zebranie w jednym miejscu dotychczas rozproszonych elementów pozwoliło nadać ramy naszym działaniom i celom oraz uporządkować je w spójną strategię.

Justyna Kur, wiceprezeska i dyrektorka działu zarządzania nieruchomościami Apsys Polska: Wykorzystując własne doświadczenia staramy się wywierać pozytywny wpływ na innych, ze świadomością, że bez systematycznego raportowania i pełnego zaangażowania wszystkich sektorów gospodarki, w tym rynku nieruchomości, realizacja celów Agendy ONZ 2030 i osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku nie będą możliwe. To jedno z wielu wyzwań obecnych czasów, które wymaga od organizacji kompleksowych i skutecznych strategii.

Na czym polega strategia zrównoważonego rozwoju Apsys?

Magdalena Błądek: Nasza strategia opiera się na regularnej pracy w ramach 4 filarów.

Pierwszy obejmuje działania i zobowiązania związane z troską o środowisko. Strategicznymi celami w tym obszarze są przede wszystkim redukcja śladu węglowego, kontrolowanie wpływu na zasoby naturalne i bioróżnorodność oraz certyfikacja środowiskowa obiektów z naszego portfolio. Te działania przynoszą wymierne efekty. Już 90% zarządzanych przez nas centrów handlowych posiada certyfikaty BREEAM In-Use, wszystkie na poziomie Excellent. Emisja CO2 szacowana łącznie dla wszystkich zarządzanych przez nas obiektów spadła o 39% w ujęciu rok do roku. To najniższy wynik w historii naszych pomiarów od 2014 roku. W ubiegłym roku zużycie energii elektrycznej w naszym portfolio było o 8% mniejsze w porównaniu do 2022 roku i o ok. 29% w stosunku do roku bazowego 2014. Udało nam się istotnie obniżyć także średnie wykorzystanie wody – o ok. 9% w zestawieniu z rokiem bazowym. Dbamy o bioróżnorodność poprzez przekształcanie trawników w łąki kwietne, tworzenie nowych terenów zielonych, budek lęgowych dla ptaków, siedlisk i domków dla owadów czy pasiek.

Drugi filar zawiera projekty szyte na miarę dla konkretnego miejsca. Bliska jest nam idea mixed-use, którą wcielamy w życie realizując nowe inwestycje od zera, czy przyczyniając się do ewolucji obiektów handlowych. Naszą specjalnością stają się oryginalne koncepty gastronomiczne – dwa lata temu zrealizowaliśmy Food Fyrtel, nasz pierwszy autorski food hall w Poznaniu. Jesteśmy aktywni także w segmencie mieszkaniowym, realizując wyjątkowe butikowe przedsięwzięcia jak Solea w Warszawie czy Nowa Stawowa i Apartamenty Staromiejskie we Wrocławiu. Każda z tych inwestycji tworzona jest zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, co potwierdzamy każdorazowo odpowiednimi certyfikatami.

Ta część strategii wiąże się także z dostarczaniem klientom wyjątkowych doświadczeń zakupowych i pozazakupowych, dopasowanych do konkretnych grup docelowych. Rozwijając nasze portfolio i otwierając kolejne miejsca, stymulujemy lokalne rynki pracy i przyczyniamy się do rozwoju miast, w których działamy. Wszystkie nasze projekty tworzymy z szacunkiem dla historii i lokalnego dziedzictwa, a ich funkcje dostosowujemy do aktualnych potrzeb przyszłych użytkowników. Naszym celem jest dbanie o jakość przestrzeni miejskich tak, aby jak najdłużej służyły lokalnym społecznościom i pozytywnie wpływały na ich dobrostan.

Trzeci filar dotyczy zaangażowania szerokiego grona naszych partnerów biznesowych w dobre praktyki, przede wszystkim z zakresu etyki w biznesie, wdrażania zielonych umów i rozwiązań proekologicznych, dostępności i inkluzywności, stosowania transparentnych procedur przetargowych i dokonywania zakupów. W Posnanii 87% wszystkich umów najmu posiada tzw. zielony załącznik. Nasze działania rozszerzyliśmy także o propagowanie ekologicznych standardów w umowach z podwykonawcami. W 2023 został opracowany zielony załącznik do umów z kontrahentami i dostawcami usług Apsys.

W ramach ostatniego filaru strategii koncentrujemy się na wspieraniu pracowników, stwarzaniu im warunków do rozwijania talentów, przy zachowaniu zasad well-being. Prowadzimy regularne badania satysfakcji pracowników. W najnowszej edycji odnotowaliśmy wzrost poziomu zadowolenia z pracy w Apsys o 2 punkty NPS. Wnioski z badań wykorzystujemy do ulepszania standardów naszej kultury organizacyjnej, m.in. poprzez realizowanie rozszerzonego programu onboardingu czy zapewnianie szkoleń i programów rozwojowych. Nasz zespół tworzą wyjątkowi, ambitni i utalentowani ludzie. Wiemy, jak wartościowe jest ich zaangażowanie w codzienną pracę i wspólne dążenie do wyznaczonych celów.

Czy cele Apsys są tożsame z celami zrównoważonego rozwoju, zawartymi w Agendzie ONZ 2030?

Magdalena Błądek: Nasze działania wpisują się w ścieżkę realizacji 12 z 17 celów określonych w Agendzie ONZ: czysta woda i warunki sanitarne, czysta i dostępna energia, zrównoważone miasta i społeczności, działania w dziedzinie klimatu, życie na lądzie, tj. ochrona zrównoważonych ekosystemów lądowych i różnorodności biologicznej, wzrost gospodarczy i godna praca, mniej nierówności, odpowiedzialna konsumpcja i produkcja, partnerstwa na rzecz celów, dobre zdrowie i jakość życia, dobra jakość edukacji oraz równość płci.

Co z perspektywy poszczególnych działów Apsys jest kluczowe dla wdrożenia polityki ESG?

Magdalena Błądek: Po pierwsze niezbędna jest edukacja – z dumą mogę powiedzieć, że wdrażamy rozwiązania proekologiczne i prowadzimy edukację ekologiczną w ramach autorskiego programu Think Green we wszystkich zarządzanych obiektach. Bezpośrednie działania w centrach handlowych poprzedzamy m.in. wewnętrznymi szkoleniami pod wspólną nazwą „Mozaika Klimatyczna”. Staramy się nie tylko edukować nasz zespół, ale także popularyzować dobre praktyki wśród naszych partnerów. Przygotowaliśmy m.in. poradnik na temat zarządzania obiektami handlowymi w sposób przyjazny dla środowiska i kodeks zasad współpracy biznesowej. W ciągu roku organizujemy wiele specjalistycznych szkoleń dla najemców.

Justyna Kur: Jednocześnie nie zapominamy o tym, co stanowi oś działań Apsys jako zarządcy. ESG rozumiemy jako nieustanną pracę nad podnoszeniem jakości usług centrów handlowych i rozwijaniem projektów z obszarów customer service. W tym celu powstał program At Your Service. W jego ramach we współpracy z zewnętrzną firmą analizujemy oceny i opinie na temat jakości usług poszczególnych centrów handlowych z naszego portfolio zarządczego. Ważnym elementem programu jest coroczne badanie „tajemniczego klienta” – obiektywna ocena jakości świadczonych usług realizowana w każdym z zarządzanych centrów przez anonimowych audytorów agencji badawczej. Cenną informację zwrotną stanowią dla nas również cykliczne badania satysfakcji właścicieli obiektów i najemców. Ocenie podlegają wszystkie aspekty naszej współpracy: merytoryczne, takie jak zarządzanie, działania marketingowe i leasingowe, usługi podwykonawców oraz jakościowe, w tym przede wszystkim kontakt z zarządcami centrów i naszą centralą. Nasi partnerzy oceniają skuteczność Apsys we wszystkich tych obszarach. W najnowszej edycji badania ponad 90% właścicieli obiektów oceniło współpracę z nami jako bardzo dobrą lub dobrą. Od przedstawicieli najemców w 2023 r. otrzymaliśmy ogólną ocenę ok. 4,5 w pięciostopniowej skali.

Oprócz ulepszania usług, w rozwoju obiektów kładziemy nacisk także na customer experience, który obok atrakcyjnego, dostosowanego do różnych grup pokoleniowych tenant mixu, jest dzisiaj kluczowym elementem konkurencyjności na rynku handlowym. Staramy się, aby zarządzane przez nas centra oferowały klientom różnorodne doświadczenia, nie tylko zakupowe, były miejscami spotkań i rozrywki na wysokim poziomie oraz miały istotne znaczenie w życiu lokalnych społeczności. Tradycyjnie rozumianą rolę obiektów handlowych wzbogacamy o nowe funkcje, takie jak co-workingi, multisensoryczne przestrzenie relaksu i zabaw dla dzieci oraz coraz nowocześniejsze strefy rozrywkowe i gastronomiczne.

Bardzo ważne dla realizacji naszej strategii ESG są wszelkie działania ukierunkowane na obniżenie kosztów eksploatacji budynków i redukcję zużycia mediów. Przeprowadziliśmy już m.in. audyty w celu optymalizacji mocy zamówionych. Naszym sprzymierzeńcem są nowoczesne technologie. Wprowadziliśmy do obiektów m.in.: oświetlenie LED zarządzane strefowo w systemie DALI, system automatyki budynkowej BMS, energooszczędne urządzenia grzewcze i chłodzące z rekuperacją, automatyczne baterie łazienkowe, perlatory, bezwodne pisuary, system monitoringu wycieków. Centra handlowe potrzebują także inwestycji w ekologiczne źródła energii odnawialnej. Pionierskim projektem w skali naszego sektora był montaż farmy fotowoltaicznej na dachu Manufaktury w Łodzi. Składa się ona z blisko 1220 paneli słonecznych i zaspokaja ponad 20% zapotrzebowania na energię części wspólnych galerii handlowej w ujęciu rocznym. W miesiącach letnich instalacja pokrywa nawet 100% zapotrzebowania energetycznego.

Magdalena Błądek: Wdrażanie polityki ESG wymaga od nas równoległej pracy w wielu obszarach. Biorąc pod uwagę szerokie spektrum działań naszej organizacji, musimy być konsekwentni w ich mierzeniu i raportowaniu oraz weryfikacji pod kątem zasad ESG, zakładanych oszczędności mediów, obniżenia emisji CO2 i pozostałych celów strategicznych Apsys do 2030 roku.

A co z działaniami na rzecz lokalnych społeczności? Jaką rolę pełni Apsys w tym zakresie?

Justyna Kur: Są one integralną częścią naszego celu istnienia, czyli zmieniania miast na lepsze, tworzenia wyjątkowych miejsc, dzięki którym życie wszystkich staje się piękniejsze. Nasze hasło „Razem, inne miasto jest możliwe” doskonale odzwierciedla tę filozofię działania. Chcemy, aby zarządzane przez Apsys obiekty były przestrzenią, gdzie społeczności mogą się spotykać, rozwijać i korzystać z różnych inicjatyw. Dlatego w ramach naszej strategii ESG angażujemy się w lokalne działania i współpracujemy z organizacjami pozarządowymi.

Jak wygląda to w praktyce?

Magdalena Błądek: Organizujemy liczne akcje, warsztaty, szkolenia i wydarzenia, które mają na celu edukowanie zarówno dzieci, jak i dorosłych. W 2023 r. w zarządzanych przez nas centrach handlowych odbyło się 150 akcji ekologicznych. Przykładem mogą być warsztaty z segregacji śmieci, warsztaty zero waste, bookcrossing, wymiany i zbiórki ubrań czy akcje związane z zakładaniem domków dla ptaków i owadów, sadzeniem drzew i sianiem łąk kwietnych wokół centrów. W minionym roku przeprowadziliśmy także 17 akcji prozdrowotnych, w których wzięło udział 4660 osób. Współpracujemy z wieloma wyspecjalizowanymi fundacjami i organizacjami, m.in. z Fundacją Kapitan Światełko. W ramach tej współpracy oferujemy bezpłatne badania profilaktyczne i konsultacje z lekarzami.

Czy te działania wspierają także najemców?

Justyna Kur: Dzięki naszym inicjatywom zwiększamy lojalność klientów i przyciągamy nowych odwiedzających. Jak wynika z raportu „ESG w branży nieruchomości handlowych”, opracowanego przez firmę doradczą PwC we współpracy z Polską Radą Centrów Handlowych i agencją Inquiry, konsumenci coraz częściej wybierają centra handlowe, które oferują nie tylko zakupy, ale także dodatkowe wartości, takie jak edukacja, ekologia i wsparcie społeczności. 65% respondentów deklaruje, że ich pierwszym wyborem są obiekty realizujące politykę zrównoważonego rozwoju.

Według danych JLL z publikacji „Rynek nieruchomości handlowych w Polsce” z 2023 r., krajobraz obecnego handlu kształtuje pokolenie Z, które na nowo definiuje rynek, podkreślając znaczenie doświadczeń, autentyczności i lokalności. Tym samym centra handlowe, które inwestują w zrównoważony rozwój i customer experience, odnotowują wyższą odwiedzalność. Tworząc pozytywne doświadczenia, nie tylko zakupowe, ale i te związane z możliwością spędzania wolnego czasu, oferując atrakcyjną i innowacyjną przestrzeń do rozrywki, wypoczynku, edukacji w centrum handlowym, sprawiamy, że klient do nas wraca. Nasze działania przekładają się na większe zadowolenie odwiedzających, co z kolei pozytywnie wpływa na wyniki finansowe najemców.

W jaki sposób Apsys kontynuuje swoją misję poza rynkiem handlowym? Jakie działania dla dobra środowiska i społeczności podejmuje?

Magdalena Błądek: Od kilku lat naszym celem są również własne projekty poza rynkiem handlowym. Za nami udane debiuty w segmentach gastronomicznym i mieszkaniowym, a w fazie realizacji mamy już kolejne inwestycje.

Narzędziem oceny i potwierdzenia kierunku naszych działań na rynku mieszkaniowym, podobnie jak w sektorze handlowym, jest certyfikacja środowiskowa. Nasza pierwsza, już zakończona inwestycja w tym segmencie – Solea Mieszkania przy Wyścigach w Warszawie – jeszcze na etapie projektowania wyróżniła się certyfikatem BREEAM pre-construction na poziomie Very good. Kolejne dwa projekty we Wrocławiu – Ogrody Staromiejskie i Nowa Stawowa zostaną poddane wielokryterialnemu procesowi certyfikacji w ramach systemu Zielony Dom.

Jako inwestor i deweloper staramy się, aby nasze przedsięwzięcia wpisywały się w lokalny kontekst. Dotyczy to zarówno koncepcji projektowej, jak i sposobu realizacji. Nasze wrocławskie projekty mieszkaniowe zakładają rewitalizację zdegradowanego poprzemysłowego terenu w centrum miasta i renowację historycznej zabudowy. Lokalność rozumiemy też jako współpracę z miejskimi konserwatorami zabytków, a także wspieranie lokalnej gospodarki poprzez korzystanie z usług miejscowych wykonawców i podwykonawców czy zakup części materiałów budowlanych od lokalnych firm.

Jakie rozwiązania technologiczne i standardy proekologiczne są charakterystyczne dla tych przedsięwzięć?

Magdalena Błądek: Stosujemy rozwiązania adekwatnie do potrzeb danego miejsca. Na przykład w Warszawie, która zmaga się z problemem zanieczyszczenia powietrza, zdecydowaliśmy się na chodniki antysmogowe wokół budynków, nasadzenia roślin efektywnych tlenowo, a także panele fotowoltaiczne na dachach i inteligentne systemy oświetleniowe. Dla wrocławskich inwestycji, oprócz wyjątkowych loftowych wnętrz, charakterystyczne będą m.in. rozwiązania w zakresie projektowania terenów zieleni: wykorzystanie rodzimej roślinności, przygotowanie ogólnodostępnego ogrodu warzywnego, a także w zakresie eko transportu: stojaki i myjnie rowerowe czy gniazda do ładowania pojazdów elektrycznych na parkingu.

W obu przypadkach będziemy starannie dobierać materiały wykończeniowe tak, aby były trwałe i przyjazne dla środowiska.

Bardzo ważną kwestią jest dla nas zmniejszanie negatywnego wpływu prowadzonych prac na środowisko i komfort osób mieszkających czy pracujących w sąsiedztwie placu budowy. Wdrażamy rygorystyczne zasady sortowania odpadów na budowach, monitorujemy wykorzystywanie energii w trakcie prac budowlanych, dużą wagę przykładamy do korzystania z urządzeń o niskim zużyciu energii elektrycznej.

Jakie Apsys ma plany na przyszłość?

Justyna Kur: Nadal będziemy koncentrować się na naszych długofalowych celach, które chcemy zrealizować do 2030 roku. Wśród nich jest objęcie całego portfolio zarządczego certyfikatami ekologicznymi, a także liczne oszczędności, takie jak redukcja zużycia energii o 28% w stosunku do roku bazowego 2014, zmniejszenie wykorzystania wody w obiektach handlowych o 10% oraz o 50% mniejsza emisja CO2. Pracujemy także nad wzrostem bioróżnorodności w centrach handlowych. Dążymy do tego, aby 100% zarządzanego portfolio obiektów posiadało raport ekologa i zgodny z nim plan zarządzania bioróżnorodnością oraz racjonalnego gospodarowania odpadami.

W relacjach z kontrahentami naszym celem jest pełne wdrożenie zielonych umów w należących do nas obiektach. Ponadto zależy nam na tym, aby co najmniej połowa naszych partnerów biznesowych miała wdrożoną politykę ESG.

W obszarze zatrudnienia kontynuujemy regularne badania satysfakcji pracowników z nastawieniem na podwyższanie poziomu zadowolenia naszego zespołu. Nasz długofalowy cel do 2030 roku to także dalsza troska o różnorodność i inkluzywność w miejscu pracy oraz rotacja na poziomie nie wyższym niż 15%. Zadbamy również o szkolenia w ramach Akademii Rozwoju Apsys, ze szczególnym naciskiem na tematykę ESG, z której chcemy regularnie szkolić wszystkich pracowników.

Przed nami również czas dalszej intensywnej pracy zarówno nad nowymi przedsięwzięciami, jak i obiektami powierzonymi nam w zarządzanie. I z pewnością nie jest to nasze ostatnie słowo w zakresie tworzenia nowych, atrakcyjnych, funkcjonalnych i zrównoważonych przestrzeni miejskich, dzięki którym życie mieszkańców miast zmienia się na lepsze.