Nadchodzące lata mają przynieść skupienie się na rzeczywistej poprawie efektywności energetycznej nieruchomości, co bezpośrednio przełoży się na redukcję kosztów operacyjnych – uważa Marta Machus-Burek, Senior Partner, Board Vice President, Strategic Advisory, Colliers. O tym. jak zrównoważony rozwój i digitalizacja pomagają centrom handlowym w dobie rosnących kosztów, mówiła podczas części konferencyjnej targów #scf2025spring.
Rosnące koszty prowadzenia biznesu, spadające marże oraz presja na poprawę efektywności operacyjnej stawiają przed właścicielami i zarządcami centrów handlowych nowe, poważne wyzwania. Marta Machus-Burek wskazała trzy główne obszary, które powinny stać się priorytetem dla sektora nieruchomości handlowych: ESG i zrównoważony rozwój, optymalizacja zużycia energii i mediów oraz transformacja technologiczna.
“Uważam, że te trzy elementy: produktywność, efektywność energetyczna przełożona na koszty operacyjne i technologia powinny być traktowane razem. Bez integracji transformacji zrównoważonej i cyfrowej niemożliwe będzie osiągnięcie oczekiwanej poprawy produktywności i efektywności – mówiła Marta Machus-Burek podczas części konferencyjnej #scf2025spring.
Spadająca produktywność to wyzwanie całej Europy, Wywołane jest to m.in. rosnącymi kosztami pracy, wysokimi cenami energii oraz niewystarczającą innowacyjnością i powolną adaptacją technologii cyfrowych. Dla sektora handlowego oznacza to konieczność kompleksowego działania – nie tylko na poziomie pojedynczych obiektów, ale w ramach szerokiej, spieranej legislacyjnie transformacji.
Zdaniem Marty Machus-Burek nadchodzące lata mają przynieść bardziej pragmatyczne podejście – skupienie się na faktycznej poprawie efektywności energetycznej nieruchomości, co bezpośrednio przełoży się na redukcję kosztów operacyjnych. Dodatkowo nowe rozwiązania Komisji Europejskiej, takie jak przesunięcie terminów obowiązkowego raportowania ESG czy wsparcie inwestycji w odnawialne źródła energii, tworzą przestrzeń na realne, a nie tylko deklaratywne działania.
Efektywne zarządzanie mediami w centrach handlowych wymaga dziś oparcia na danych. Kluczowe staje się wprowadzanie systemów opomiarowania, integracja systemów zarządzania budynkiem (BMS) oraz wykorzystanie sztucznej inteligencji w predictive maintenance, umożliwiających monitorowanie zużycia energii i zapobieganie awariom. Jak podkreśla Marta Machus-Burek bez integracji transformacji zrównoważonej i cyfrowej („twin transformation”) niemożliwe będzie osiągnięcie oczekiwanej poprawy produktywności i efektywności.
Niestety, centra handlowe pozostają w tyle za innymi segmentami nieruchomości w procesie digitalizacji. Starsze obiekty, stanowiące około 60% rynku, często nie były projektowane z myślą o energooszczędności i inteligentnym zarządzaniu. Dodatkowym wyzwaniem jest rozproszona struktura najemców, utrudniająca wdrażanie spójnych rozwiązań technologicznych. Dla porównania, w biurowcach to właśnie najemcy są motorem napędowym inwestycji w nowoczesne technologie, dzięki czemu te obiekty szybciej stają się bardziej efektywne i zrównoważone.
Szczególnie trudna sytuacja dotyczy średnich centrów w miastach regionalnych. Ograniczone środki na inwestycje CAPEX, wysokie stopy procentowe i presja na wyniki operacyjne powodują, że wiele z tych obiektów funkcjonuje bez długoterminowych planów rozwoju.
“Te średnie i te mniejsze centra powinny po pierwsze przygotować sobie długoterminową strategię. Posiadanie takiego planu całościowego pozwala na zaplanowanie działań pod kątem pewnych priorytetów, bo często inwestycja, która wydaje się na początku większa, później jest w stanie przynieść większą efektywność kosztów operacyjnych “- mówiła Marta Machus-Burek.
W odróżnieniu od właścicieli nieruchomości, najemcy – szczególnie duże sieci handlowe – znacznie szybciej zaadaptowali nowoczesne technologie. Wymuszona przez rozwój e-commerce cyfryzacja procesów, click&collect, automatyczne kasy i zwroty to dziś standard, odpowiadający rosnącym oczekiwaniom klientów.
Jednak w kontekście współpracy z właścicielami nieruchomości w zakresie wspólnych działań ESG, cele najemców (skupione często na łańcuchu dostaw) nie zawsze pokrywają się z priorytetami wynajmujących.
Targi #scf2025spring odbywały się w dniach 8-9 kwietnia na Stadionie Legii. Nieodłącznym ich elementem jest część konferencyjna. W tym roku na scenie pojawiło się aż 25 gości, którzy mówili o kluczowych wyzwaniach stojących przed rynkiem centrów handlowych w Polsce. Wszystkie prezentacje i wystąpienia zostały już opublikowane na kanale YouTube oraz na Linkedin.
