Wymiana oświetlenia na LED redukuje zużycie energii oświetleniowej nawet o 75%, optymalizacja systemów wentylacji i klimatyzacji potrafi obniżyć ich koszty operacyjne o 30-40%, a inteligentne systemy zarządzania budynkiem mogą przynieść dodatkowe 20-30% oszczędności. Inwestycje zwracają się w ciągu nawet 2-7 lat. Takie i wiele innych wniosków płynie z piątego wydania cyklu „Optymalizacja dla nieruchomości handlowych” zawierającego teksty autorstwa przedstawicieli firm członkowskich Polskiej Rady Centrów Handlowych.
Branża obiektów handlowych w Polsce rośnie stabilnie – w październiku 2025 roku obroty wzrosły o 4,3% r/r, a odwiedzalność o 0,4% r/r. Jednak przed sektorem stoi wyzwanie wykraczające poza bieżące wyniki: konieczność głębokiej modernizacji energetycznej, która zadecyduje o przyszłej konkurencyjności, dostępie do finansowania i wartości rynkowej aktywów.
Od żarówki do sztucznej inteligencji
Eksperci i ekspertki z firm członkowskich PRCH wskazują/szczegółowo analizują narzędzia optymalizacji energetycznej, które przynoszą wymierne oszczędności:
- Oświetlenie LED z systemami sterowania – zmniejsza zużycie energii na oświetlenie nawet o 75%
- Modernizacja systemów HVAC – obniża koszty wentylacji i klimatyzacji do 30-40%
- Instalacje fotowoltaiczne i magazyny energii – pozwalają obiektom stać się producentami energii, zwiększając niezależność i obniżając ekspozycję na zmienne ceny
- Systemy zarządzania budynkiem (BMS) i sztuczna inteligencja – umożliwiają predykcyjne zarządzanie i oszczędności operacyjne na poziomie 20-30%
Raport wskazuje również na potencjał modernizacji transportu pionowego czy węzłów cieplnych, gdzie szacowane oszczędności osiągają poziom odpowiednio do 40% i 30%.
Część tych inwestycji charakteryzują się szybką stopą zwrotu – zazwyczaj w ciągu 2-7 lat. Od 2030 roku wszystkie nowe budynki komercyjne będą musiały spełniać standardy zeroemisyjności zgodnie z dyrektywą EPBD.
Handel blisko mieszkańców
Zmienia się także geografia handlu. Aż 61% nowej powierzchni handlowej oddanej w I połowie 2025 roku powstało w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców. Lokalność handlu ma również wymiar ekologiczny – im bliżej dostępne są usługi, tym mniejszy ślad węglowy generowany przez konieczność dojazdów z odległych miejscowości. Do końca 2026 roku na rynek trafi kolejne 560 tys. mkw. powierzchni handlowej.
„Polska branża obiektów handlowych stoi dziś przed ogromną szansą: możemy nie tylko odpowiadać na zmieniające się potrzeby konsumentów, lecz realnie kształtować bardziej zrównoważony, dostępny i niskoemisyjny świat. To zarówno ogromna odpowiedzialność, jak i inwestycja w przyszłość” – wskazuje Adrianna Zielińska, Specjalistka ds. ESG Polskiej Rady Centrów Handlowych.
Ekologia w oczach konsumentów
Dla 43% dorosłych Polaków działania proekologiczne centrów handlowych są ważne lub bardzo ważne – wynika z badania Inquiry i PRCH z października 2025 r. W odniesieniu do rozwiązań w branży obiektów handlowych Klienci najczęściej zwracają uwagę na:
- miejsca dla rowerów i dobry dojazd (41%)
- odpowiednią segregację śmieci (40%)
- energooszczędne rozwiązania, np. oświetlenie LED (33%)
- tereny zielone wokół budynku (31%)
Publikacja
Raport „Optymalizacja dla nieruchomości handlowych” to 18 artykułów zawierających studia przypadków oraz rekomendacje eksperckie dotyczące m.in. certyfikacji CRREM, zielonych dachów, stref gastronomicznych i infrastruktury elektromobilności. Publikacja powstała we współpracy z firmami członkowskimi i partnerami PRCH.
PRCH ma około 200 członków
Polska Rada Centrów Handlowych (PRCH) jest największym polskim stowarzyszeniem branży centrów handlowych. Działa od ponad 20 lat, zrzeszając około 200 firm, w tym największych właścicieli i zarządców. Misją PRCH jest reprezentowanie interesów swoich członków, integracja środowiska oraz tworzenie platformy dialogu zarówno wewnątrz branży, jak i z jej otoczeniem, będąc merytorycznym głosem sektora w sprawach istotnych dla handlu stacjonarnego i nieruchomości handlowych. PRCH dostarcza rzetelnych danych na temat odwiedzalności i obrotów obiektów handlowych, publikuje raporty o stanie rynku, prowadzi projekty badawcze, promuje najlepsze praktyki rynkowe. Jest też organizatorem konkursu i corocznej gali PRCH Retail Awards.