[RAPORT] Inquiry: badania opinii na temat niedzieli handlowych

Według Inquiry 4 na 10 Polaków popiera ideę zakazu, a kolejne 37% wypowiada się na jego temat negatywnie. Dla porównania, w 2020 roku odsetek pozytywnych opinii wynosił jedynie 27%, a negatywnych aż 57%.

Można pokusić się o stwierdzenie, że w pewnym stopniu przyzwyczailiśmy się już do nałożonych ograniczeń. Poparcie dla obowiązujących przepisów jest przy tym znacząco wyższe wśród osób, które są z handlem związane.

Co ciekawe, dla 44% badanych Polaków obowiązujący zakaz handlu w niedziele nie stanowi większego problemu i jest oceniany jako nieuciążliwy lub mało uciążliwy. Z drugiej strony, dla co trzeciego Polaka jest to przepis, który utrudnia codzienne życie.

Czy zatem chcielibyśmy, aby obecne przepisy uległy zmianie? I tak, i nie.

Połowa Polaków chce zniesienia zakazu

Zdecydowana większość Polaków jest zgodna co do tego, że zmiany z pewnością nastąpią (72%). Połowa z nas ma nadzieję, że zakaz niedzielnego handlu zostanie zniesiony częściowo lub całkowicie, a druga połowa obawia się takowych zmian i nie uważa ich za potrzebne. Niemal co piąty Polak opowiada się za całkowitym odejściem od obecnych ograniczeń, ale co szósty z ankietowanych uważa, że nie należy zmieniać przepis iw. Są też tacy, którzy popierają pośrednie rozwiązania – zniesienie dotychczasowych obostrzeń z zagwarantowaniem sprzedawcom dwóch wolnych niedziel w miesiącu, czy też gwarancja wyższego wynagrodzenia za pracę w te dni.

Ci z nas, którzy popierają obowiązujące przepisy, robią to głównie z uwagi na sprzedawców, natomiast przeciwnicy zakazu zwyczajnie nie lubią, gdy czegokolwiek im się zakazuje. Jednocześnie opinie na temat możliwości robienia niedzielnych zakupów różnią się znacząco w zależności od wieku czy też płci respondentów. Mężczyźni częściej niż kobiety są zakazowi przeciwni i jest on dla nich bardziej uciążliwy. Co za tym idzie, to właśnie respondenci płci męskiej mają większą nadzieję na zmiany w obowiązujących przepisach. Liczą na nie również najmłodsi badani (18-24 lata) oraz osoby w wieku od 25 do 34 lat. Wśród najstarszej grupy Polaków (powyżej 55 roku życia) dominuje przekonanie, że zakaz handlu w niedzielę w ogóle nie stanowi problemu.

Zakaz jest mniej kontrowersyjny niż kilka lat temu

Jeszcze 4 lata temu, Polacy wyrażali się na temat zakazu handlu w niedziele bardzo negatywnie. Obecne badanie wyraźnie pokazuje, że dostosowaliśmy się do tego, że w niedziele sklepy są zamknięte. Zakaz handlu spowodował zmianę w naszych zwyczajach i dziś przepis ten nie jest już tak uciążliwy, jak wcześniej.

„Obecnie Polacy wyraźnie dzielą się na przeciwników oraz zwolenników zakazu i są to grupy podobnej wielkości. Co do jednego jesteśmy zgodni – jakieś zmiany w przepisach nastąpią, ale możliwe są rozwiązania pośrednie, które pogodzą potrzeby i oczekiwania dwóch „obozów” – mówi Agnieszka Górnicka, prezeska firmy Inquiry.

Pełen raport można pobrać tutaj

Inquiry jest polską agencją badań rynku. Od 2019 r. Inquiry współpracuje z międzynarodową firmą YouGov, będąc jej wyłącznym przedstawicielem w Polsce.

Badanie zostało zrealizowane w lutym 2020 r. i w grudniu 2023 r. na reprezentatywnej próbie odpowiednio1006 i 1002 dorosłych Polaków metodą CAWI (sondaż online na panelu YouGov).