[ANALIZA] Future Mind: coraz mniej retailerów patrzy z optymizmem w przyszłość

Dobiegający końca 2024 rok był wymagającym okresem dla polskiego handlu detalicznego. Według najnowszego Barometru Retail Future Mind, aż 74 proc. retailerów oceniło sytuację w branży jako słabą lub przeciętną. Na przyszłość patrzy z optymizmem jedynie 26 proc. respondentów, co pokazuje, że wiele podmiotów w sektorze nadal zmaga się z trudnościami.

Niemal połowa dostrzega jednak szanse na poprawę. Upatrują ich przede wszystkim w analizie danych do prognozowania trendów – obszarze uznawanym za kluczowy kierunek działań w nadchodzącym roku.

Koszty i brak pracowników wyzwaniem dla detalistów

Rok 2024 stanął pod znakiem znaczącego wzrostu kosztów operacyjnych, które retailerzy uznali za kluczowe wyzwanie – ten problem wskazało aż 82 proc. badanych. Trudności w zatrzymywaniu wykwalifikowanych pracowników zostały zidentyfikowane jako istotny problem przez 44 proc. przedstawicieli sektora, co obecnie jest postrzegane jako znacznie poważniejsze wyzwanie niż jeszcze kilka miesięcy temu.

Kolejnym czynnikiem utrudniającym działalność firm była niepewność gospodarcza, na którą wskazało 41 proc. respondentów. Dodatkowo 38 proc. ankietowanych zwróciło uwagę na kwestie związane z polityką handlową i regulacjami, które w połączeniu z innymi wyzwaniami zwiększały presję na retailerów. Wobec tak wielu trudności zaledwie jedna trzecia badanych wyraziła nadzieję na poprawę sytuacji w branży.

Większość respondentów prognozuje jednak, że obecne komplikacje utrzymają się na podobnym poziomie lub nawet się pogłębią. Dla sieci handlowych, te kwestie oznaczają konieczność ciągłej optymalizacji procesów wewnętrznych.

„Branża retail stoi w obliczu licznych wyzwań, począwszy od rosnącej konkurencji po stale zmieniające się preferencje konsumentów. Do tego dochodzą aspekty gospodarcze, technologiczne i środowiskowe takie jak: wzrost płacy minimalnej, coraz wyższe koszty energii, wejście w życie systemu kaucyjnego.

Te czynniki przekładają się na cały proces zarządzania siecią. Klient oczekuje dziś nie tylko najlepszej jakości produktów i obsługi na wysokim poziomie, ale też maksymalnej personalizacji oferty i szybkiej realizacji, co przekłada się na wymagania technologiczne.

Bez odpowiednich narzędzi trudno jest sprostać takim wymaganiom” – podkreśla Marcin Poniatowski, dyrektor marketingu, członek zarządu PSH Lewiatan.

Technologia jako odpowiedź na problemy branży

Mimo licznych wyzwań wiele firm detalicznych planuje kontynuować inwestycje w infrastrukturę IT. Już co czwarty retailer (24 proc.) deklaruje zamiar zwiększenia nakładów w tym obszarze, podczas gdy ponad jedna trzecia (35 proc.) zamierza utrzymać wydatki na dotychczasowym poziomie.

Jedynie 15 proc. respondentów deklaruje, że będzie zmuszone zmniejszyć inwestycje – w wielu firmach decyzje w tej sprawie pozostają jednak otwarte. Jednocześnie, wzrost nakładów jest najbardziej widoczny w obszarze e-commerce, który pozostaje priorytetem dla wielu firm. Ponadto, technologie mobilne, zarządzanie danymi oraz rozwiązania chmurowe odgrywają coraz większą rolę w strategiach przedsiębiorstw, umożliwiając im szybsze i bardziej elastyczne reagowanie na potrzeby klientów oraz zmieniające się warunki rynkowe.

Jak firmy optymalizują ROI?

Zarządzanie zapasami stało się kluczowym procesem w polskim handlu detalicznym w drugiej połowie b.r., który generuje najwyższy zwrot z inwestycji. Jak wynika z badania Future Mind, 18 proc. respondentów wskazało prognozowanie, uzupełnianie zapasów oraz obsługę zwrotów jako najbardziej efektywne obszary pod względem ROI (Return on Investment).

Nieco mniejszy, choć wciąż istotny zwrot z inwestycji, przynoszą systemy zarządzania magazynem oraz kontrola nad asortymentem, cenami i promocjami – każdy z tych obszarów został wskazany przez 15 proc. badanych.

Wyniki te podkreślają, że obszary związane z gospodarką towarową wciąż odgrywają kluczową rolę w zwiększaniu efektywności operacyjnej w polskim retailu. Ich odpowiednie wdrożenie może istotnie wpłynąć na wyniki finansowe przedsiębiorstw.

„Nawiązując do rozwiązań optymalizujących procesy sklepowe, trzeba wziąć pod uwagę czas implementacji technologii w fizycznych placówkach, których może być kilkadziesiąt, kilkaset, a nawet tysiące. Dlatego ten czas zawsze jest dłuższy niż np. implementacja oprogramowania do zarządzania projektami.

Technologią, która działa w synergii z rozwiązaniami sklepowymi, jest Forecast & Replenishment (F&R), czyli prognozowanie i uzupełnianie zapasów. Zaawansowane systemy F&R wykorzystują AI do analizy danych sprzedażowych, sezonowości oraz trendów rynkowych, co pozwala na precyzyjne prognozowanie popytu i optymalne zatowarowanie” – komentuje Emil Waszkowski, Head of Strategy w Future Mind.

2025 pod znakiem danych i lokalności

W kontekście trendów na 2025 rok, polscy retailerzy dostrzegają największe szanse dla polskiego handlu w prognozowaniu trendów za pomocą analizy danych. Niemal połowa respondentów wskazała ten kierunek jako kluczowy dla przyszłego rozwoju branży.

Na kolejnym miejscu uplasowała się ekspansja na nowe rynki, którą wymieniło 44 proc. badanych. Dla firm o ugruntowanej pozycji na krajowym rynku ekspansja może stanowić istotny sposób na utrzymanie przewagi konkurencyjnej.

Dodatkowo, na znaczeniu zyskuje rosnące zainteresowanie produktami lokalnymi, co zostało docenione przez 32 proc. ankietowanych. Marki postrzegają w tym trendzie możliwość przyciągnięcia świadomych konsumentów, którzy szczególnie cenią wspieranie rodzimej gospodarki.

Wszystkie trzy wymienione zjawiska – analiza danych do prognozowania trendów, ekspansja na nowe rynki oraz zainteresowanie produktami lokalnymi – zdaniem retailerów zyskały na znaczeniu w porównaniu z wynikami badania przeprowadzonego w połowie 2024 roku.

Jeżeli chodzi o sztuczną inteligencję, w tym GenAI, niemal jedna trzecia badanych retailerów (32 proc.) wskazuje jej wykorzystanie do personalizacji produktów, usług oraz komunikacji marketingowej jako jedną z największych szans dla branży retail.

Wspierana przez stale rosnącą ilość danych, AI pozostaje kluczowym narzędziem zwiększającym efektywność procesów decyzyjnych w sektorze. Jednak entuzjazm wobec tej technologii wyraźnie opadł w porównaniu z wynikami sprzed kilku miesięcy, kiedy ponad połowa respondentów (52 proc.) wskazywała AI jako priorytet. Spadek ten może wynikać z wyzwań związanych z wdrożeniem lub większych oczekiwań względem tej technologii.

Ponad 200 specjalistów

Future Mind, część grupy Solita, to spółka doradczo-technologiczna, która od 15 lat tworzy innowacyjne produkty cyfrowe. Zespół Future Mind składa się z ponad 200 specjalistów, w tym doradców biznesowych i technologicznych, analityków, programistów oraz projektantów UX i UI.

Wspiera największe marki w podejmowaniu decyzji strategicznych i zarządzaniu zmianą w obszarze digital oraz rozwoju i utrzymaniu produktów cyfrowych. W projektach łączy potencjał technologii mobilnych i backendowych z silnym zapleczem rozwiązań chmurowych, Data i AI.

Współpraca z wyspecjalizowanymi partnerami technologicznymi z całego świata gwarantuje klientom najwyższą jakość w każdym projekcie.