ZPPHiU: brakuje transparentności kosztów wspólnych w galeriach handlowych

Związek Polskich Pracodawców Handlu i Usług (ZPPHiU) wskazuje, że nadal brakuje transparentności rozliczenia kosztów wspólnych w centrach handlowych. Powszechne są praktyki drastycznego wzrostu opłat eksploatacyjnych – znacznie powyżej wskaźnika inflacji – bez jednoznacznego informowania najemców, jakie elementy i w jakich wysokościach się na nie składają i z czego wynikają podwyżki.

Zdaniem ZPPHiU ten problem ma charakter systemowy. Wynajmujący powinni szacować wysokość kosztów i jako profesjonaliści ponosić ryzyko prawidłowego budżetowania – przekazując najemcom jedną kwotę opłat zawierającą zarówno koszty, jak też zyski właścicieli centrów handlowych. Obecna sytuacja powoduje niekontrolowane, drastyczne wzrosty kosztów i brak motywacji zarządców centrów do profesjonalnego i rzetelnego zarządzania pieniędzmi najemców. Nie jest interesem ani kompetencją najemców badanie wydatków na utrzymanie centrów – to niestety konieczność, wymuszona skokowymi wzrostami opłat.

„Co zdumiewające, wielu zarządców centrów handlowych odmawia najemcom możliwości kontroli kosztów wspólnych przez niezależnych audytorów – pomimo, iż taka możliwość jest zagwarantowana na przykład w tzw. Kodeksie Dobrych Praktyk PRCH. W Kodeksie zapisano, że wynajmujący powinni umożliwiać najemcom wgląd do takiej dokumentacji.

Taka sytuacja na przykład miała miejsce w minionym roku w CH Sfera w Bielsku Białej i została opisana przez ZPPHiU w liście do PRCH. Wysłany w dniu 19 listopada 2024 apel o zapewnienie godziwych standardów współpracy w tym aspekcie pozostał bez żadnej odpowiedzi.

W wyniku zapisów forsowanych przez wynajmujących w tzw. zielonych załącznikach do umów najmu w centrach handlowych zwiększa się zagrożenie przeniesieniem kolejnych kosztów właścicieli na najemców. To dodatkowe obciążenie pozbawione uzasadnienia. Wynajmujący wymagają wymiany w sklepach dobrych jakościowo posadzek, witryn czy instalacji – ze szkodą dla środowiska, a bez znaczenia dla klientów centrów. Te nieracjonalne wymogi, zwłaszcza, kiedy pojawiają się po zakończeniu negocjacji finansowych powodują przedłużenie negocjacji i wzrost kosztów najemców. Wciąż brakuje wskazania przykładów osiąganych oszczędności i transparentnej polityki informowania o planowanych działaniach prośrodowiskowych w centrach handlowych” – czytamy w komunikacie ZPPHiU.

Zdaniem ZPPHiU niejednokrotnie modernizacje powierzchni wspólnych są prowadzone przez wynajmujących bez powiadomienia najemców i rozliczane w kosztach serwisowych, bez uzgodnień z partnerami biznesowymi tworzącymi wartość galerii handlowych.

Podobnie nietransparentna sytuacja odnosi się do parkingów. Ich koszty ponoszą najemcy w ramach opłat serwisowych oczekując, by klienci mieli swobodny i bezpłatny – przynajmniej przez dwie godziny – dostęp do miejsc postojowych podczas zakupów w centrach handlowych. Tymczasem zarządcy centrów handlowych wciąż skracają czas bezpłatnego parkowania, a dodatkowe przychody nie są rozliczane w ramach kosztów wspólnych i tym samym są dodatkowym zyskiem dla właścicieli obiektów.

Jak można przeczytać w komunikacie ZPPHiU istniejące centra handlowe wymagają systematycznie nowych inwestycji – zarówno ze względu na ich starzenie się, jak i zmiany standardów wymagane przez kierunek modyfikacji prawa unijnego. Trzeba podkreślać, że prawo nakłada obowiązki związane z nieruchomością na jej właściciela – zarówno w aspekcie bezpieczeństwa, jak zgodności z aktualnymi przepisami. Wynajmujący usiłują przenosić swoje obowiązki na najemców, od lat apelujących o minimum partnerstwa biznesowego. Dotyczy to w szczególności prawidłowego rozłożenia ryzyk na strony umów najmu.

O ZPPHiU

Zofia Morbiato – dyrektor generalny w ZPPHiU, od wielu lat związana z branżą handlową jako prezes Polskiego Stowarzyszenia Najemców Powierzchni Handlowych (PSNPH). W ZPPHiU działa od 2020 r.

Ma szerokie doświadczenie menedżerskie w zakresie administracji sprzedaży, zakupów, zarządzania logistyką i łańcuchem dostaw. Licencjonowany pośrednik w obrocie nieruchomościami i zarządca nieruchomości.

Związek Polskich Pracodawców Handlu i Usług zrzesza firmy, w których zatrudnienie znajduje ponad 200 tysięcy pracowników. Listę firm członkowskich, postulaty, aktualne informacje o działaniach podejmowanych przez ZPPHiU i wszelkich aktywnościach, także medialnych, jego przedstawicieli można znaleźć na stronie internetowej.